Chuyển đến nội dung chính

Sai số liệu, ‘bóp’ nhỏ thiệt hại

Rất nhiều chuyên gia chỉ ra những điều không bình thường, sai lệch nghiêm trọng trong Báo cáo tác động của các công trình thủy điện trên dòng chính sông Mê Kông.
TIN LIÊN QUANBáo Thái Lan lên án gay gắt dự án xây đập của Lào trên dòng MekongĐập thủy điện sông Mekong đe dọa dữ dội an ninh lương thực Việt NamLào mời đoàn thị sát đến Xayaburi
Những phân tích, đánh giá được đưa ra tại Hội thảo khoa học tác động của các công trình thủy điện trên dòng chính sông Mê Kông, do Trường ĐH Cần Thơ, Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (ĐH Cần Thơ) phối hợp Trung tâm phát triển sáng tạo xanh - GreenID (Hà Nội) tổ chức ngày 4.3. 

Cá lau kiếng là loài thủy sản quan trọng!?
Theo chuyên gia độc lập Nguyễn Hữu Thiện, MDS cho rằng cá lau kiếng là một trong 10 loài thủy sản quan trọng mang tính chủ lực của ĐBSCL. Thế nhưng, trên thực tế, loại cá này là sinh vật ngoại lai được người dân nhập về để nuôi làm cảnh và rất nguy hại với môi trường tự nhiên.
Theo các chuyên gia, Báo cáo tác động của các công trình thủy điện trên dòng chính sông Mê Kông (MDS) là công trình nghiên cứu cấp quốc gia do Bộ TN-MT, Ủy ban sông Mê Kông VN chủ trì thuê tư vấn nước ngoài thực hiện. Tổng kinh phí thực hiện 4,3 triệu USD (tương đương gần 100 tỉ đồng), trong thời gian 30 tháng. Đơn vị thực hiện là Công ty DHI của Đan Mạch và HDR của Mỹ.

Mô hình nghiên cứu như chơi game

GS-TSKH Nguyễn Ngọc Trân, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học và kỹ thuật nhà nước, nhận xét: "Ở VN tôi chưa thấy có một công trình nghiên cứu khoa học nào có kinh phí khổng lồ như thế. Chỉ đáng tiếc là chúng ta bỏ ra một số tiền quá lớn mà chất lượng nghiên cứu lại rất kém". Yếu kém, theo GS Trân, ngay từ yếu tố cơ bản, đầu tiên và quan trọng nhất là “mục tiêu nghiên cứu” liên tục thay đổi thứ tự. Điều này thể hiện sự không nghiêm túc trong công tác nghiên cứu khoa học. Phương pháp luận không đầy đủ, một chiều, thiếu tính hệ thống.
Bên cạnh đó, số liệu đầu vào không chính xác dẫn đến sai sót mang tính hệ thống. Những tác động được các chuyên gia thực hiện MDS tính toán chỉ theo thời điểm nhất định mà không theo quá trình tích lũy thời gian... “Trong tài liệu họ dẫn ra những tiêu chuẩn quốc tế trong nghiên cứu khoa học, nhưng trong thực tế thực hiện không làm theo các tiêu chuẩn ban đầu đó. Còn việc sử dụng số liệu không chính xác rồi đem số liệu đó đi chạy mô hình thì chúng ta có thể hình dung nó giống như một trò chơi game trên máy tính vì thiếu việc đối chiếu thực tế. Hiểu biết về ĐBSCL là điểm yếu cơ bản của nhóm nghiên cứu này”, GS Trân kết luận.
Cụ thể hơn, chuyên gia độc lập Nguyễn Hữu Thiện chỉ rõ: MDS nói mũi Cà Mau hiện nay đang vươn ra 20 - 100 m/năm là không đúng với thực tế. Hay kết luận về tổn thất kinh tế tổng cộng 2,2% GDP cho ĐBSCL và 0,3% GDP cả nước, tương đương 85 triệu USD do giảm xuất khẩu gạo... không dựa trên kết quả tính toán cụ thể có tính thuyết phục. Đối với nông nghiệp, MDS chọn đối tượng chính là cây lúa và cây bắp cũng không hợp lý, vì giá trị kinh tế chính ở đây phải là lúa và cây ăn trái. “Báo cáo thiên về đơn giản hóa vấn đề và đánh giá thiếu, thấp các tác động đối với ĐBSCL”, ông Thiện lo lắng.
Nhiều dòng sông ở ĐBSCL đang giảm mực nước trông thấy - Ảnh: Đình Tuyển
Nhiều dòng sông ở ĐBSCL đang giảm mực nước trông thấy - Ảnh: Đình Tuyển


PGS-TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (ĐH Cần Thơ), bổ sung: “Số liệu về phù sa của MDS thấp hơn 10 lần so với số liệu được công bố chính thức của Ủy hội sông Mê Kông. Trong phần tính toán của mình, MDS sử dụng bảng số liệu 8 điểm, đến khi đưa lên sơ đồ địa hình ĐBSCL lại ra 11 điểm và kết quả đầu ra đến... 13 điểm. Trong phần đánh giá tác động từ thượng nguồn phía Trung Quốc, MDS chỉ xem xét 6 - 7 đập trong khi Trung Quốc có tổng cộng tới 14 đập và dự án thủy điện”.
TS Dương Văn Ni, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên (ĐH Cần Thơ), nhận xét: “Các kết quả trong báo cáo này nhỏ hơn rất nhiều, nhỏ hơn một cách lạ lùng so với những gì đã nghiên cứu. Ví dụ: Bộ NN-PTNT công bố thiệt hại do hạn - mặn có thể lên đến 340.000 ha, tương đương 1,7 triệu tấn lúa nhưng theo MDS, sản lượng gạo chỉ giảm 500.000 tấn, trong một phần khác thì báo cáo lại nói sản lượng lúa ảnh hưởng không đáng kể”.
“Tự mua đá đập vào đầu mình”
Theo TS Ni, MDS là công trình nghiên cứu khoa học cấp nhà nước; nó không chỉ là cơ sở khoa học được dùng để chúng ta đi “nói chuyện” với bạn bè quốc tế mà nó còn là cơ sở pháp lý. “Các bộ ngành sẽ dựa vào nghiên cứu này để lập các quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Ở góc độ rộng hơn, giả sử sau này Lào xây dựng các đập thủy điện gây thiệt hại nghiêm trọng đến VN, chúng ta đi kiện thì họ sẽ dựa vào MDS này để chứng minh với thế giới là thủy điện của họ không gây thiệt hại gì đáng kể cho ĐBSCL. Vì MDS - cơ sở khoa học chính thức đã chỉ ra thiệt hại lớn nhất của chúng ta chỉ là 500.000 tấn lúa. Có chăng họ chỉ bồi thường thiệt hại cho mình chừng ấy thôi. Mình tự đặt mình vào thế khó”, TS Ni nói. Còn ông Thiện thì chua chát: “Tôi có cảm giác chúng ta bỏ ra một số tiền rất lớn để mua một cục đá thật to, rồi tự đập vào đầu mình”.
Lý giải về việc MDS đã được Bộ TN-MT nghiệm thu cách đây hơn một tháng nhưng giờ mới hội thảo góp ý, TS Ni bức xúc: “Chúng tôi chủ động tham gia góp ý dự án này ngay từ đầu với tâm thế là những nhà khoa học có am hiểu về ĐBSCL và là một người dân VN sống ở ĐBSCL. Nhưng từ những cái đầu tiên đến những bản báo cáo cuối cùng đều không thấy tiếp thu, chỉnh sửa. Chúng tôi cũng đề nghị Bộ TN-MT, Ủy ban sông Mê Kông VN cho phép chúng tôi gặp nhóm chuyên gia quốc tế để trao đổi thảo luận trực tiếp nhưng đều không được đáp ứng. Họ cũng “bí mật” những nghiên cứu này và những tài liệu mà chúng tôi có đều phải “đi cửa sau”, tận dụng các mối quan hệ mới có được và khi đó cũng là lúc đề tài đã nghiệm thu”.
“Thậm chí, chúng tôi gửi văn bản góp ý cho họ nhưng ròng rã cả 10 tháng trời cũng không thấy hồi âm. Họ chỉ tổ chức 2 lần tham vấn trực tiếp, một lần ở Hà Nội kéo dài 3 tiếng đồng hồ và một lần ở TP.HCM kéo dài 3 tiếng rưỡi. Trong khi đó, tài liệu dày cả ngàn trang họ chỉ gửi cho chúng tôi trước 1 tuần để đọc. Điều quan trọng là trong những dịp đó khi chúng tôi góp ý thì họ không có thái độ cầu thị, tiếp thu”, GS Trân bổ sung và kiến nghị Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội phải yêu cầu Bộ TN-MT giải trình về MDS.
Theo TS Lê Anh Tuấn, nếu MDS này được thông qua thì về lâu dài nó sẽ tác hại vô cùng lớn với ĐBSCL và VN.

Chí Nhân - Đình Tuy

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

"Tính cách người Việt theo vùng miền"

Thảo luận về "Văn hoá & tính cách con người Việt theo vùng miền" trên  Trái tim Việt Nam online . Người bắc thường ăn nói nhẹ nhàng, kín đáo, thường hay suy nghĩ sâu xa. Người miền trung thì mọc mạc, chất phác lại hay có tính cục bộ. Người miền nam thì phóng khoáng cởi mở, dễ gần.Dân miền Bắc thường thể hiện mình qua lời nói, trong bất cứ tình huống nào họ cũng đều phải nói cho được. Dân miền Trung thường thể hiện mình qua thái độ, cử chỉ, còn miền Nam thì thể hiện qua phong cách. Nói chung dân Bắc-Trung-Nam đều diễn tuồng cả, cho nên lời nói lúc thì nhẹ nhàng điềm đạm, lúc lại gắt gỏng chua ngoa, thái độ có lúc thì đằm thắm, khi thì thì lại khinh bạc, phong cách thì có lúc phóng khoáng lúc lại dè dặt... Ấn tượng bên ngoài là như thế nhưng có khi bạn cũng thấy là chẳng ai tranh cãi lý luận lại người Trung, thái độ cử chỉ của dân Bắc cũng có thể khiến bạn dè chừng, và lời nói hay thái độ của dân Nam cũng khiến bạn chạy dài... Muốn kiểm chứng thì bạn cứ bỏ ra ...

ART NUDE PHOTOS của Dương Quốc Định

Quên những bộn bề lo toan giá vàng lên xuống, giá lúa, cá tra giảm, chuyện nhà khoa học phải nói dối ... để  ngắm ảnh các em xinh đẹp. Và nếu như kết quả nghiên cứu khoa học của một bà đầm Đức  là khoa học  (không như ta nói dối nhiều quá):  DÒM VÚ PHỤ NỮ TĂNG TUỔI THỌ     (Blog này đã từng có bài, nằm trong nhóm truy cập nhiều nhứt, có lẽ nhiều người đã luyện tập?) thì quý ông cũng nên tập thể dục con mắt một tí nhé. Xin mượn mấy tấm ảnh của nhà nhiếp ảnh Dương Quốc Định làm  dụng cụ luyện tập, ai có điều kiện thì xài hàng thật. Bộ sưu tập những bức ảnh khỏa thân và bán khỏa thân nghệ thuật của nhiếp ảnh gia trẻ Dương Quốc Định. Rất nhiều ảnh trong bộ sưu tập này đã đoạt những giải thưởng quốc tế uy tín. Cảm ơn tác giả đã chia sẻ tác phẩm trên internet. Mời bạn xem qua phần thể hiện bộ sưu tập trên PPS của chúng tôi. Link PPS:  http://vn.360plus.yahoo.com/nns-nguyennamson/article?new=1&mid=112 Chân dung Dương Quốc Địn...

Nhớ Cần Thơ phố

Trần Hữu Hiệp B áo Dân Việt So với Thăng Long - Hà Nội ngàn năm văn hiến, cố đô Huế trầm tư hay Sài Gòn phố nhộn nhịp, thì Cần Thơ phố mang đậm đặc trưng sông nước miệt vườn. Nơi đó, hàng ngày, người Tây Đô vẫn đang sống cuộc đời bình dị. Nhớ thời học phổ thông, nhà tôi chỉ cách trung tâm Cần Thơ 20 Km, nhưng mãi đến năm 15 tuổi, lần đầu tiên mới được đến Cần Thơ cùng đội học sinh giỏi của Trường cấp III Ô Môn dự thi. Đêm, mấy thằng nhà quê lang thang, lạc đường trên phố Hòa Bình, thời đó là một  đại lộ mênh mông trong mắt nhìn bọn trẻ nhà quê chúng tôi. Ký ức Cần Thơ phố trong tôi một thời còn vang qua giọng ngâm của ai trong đêm tĩnh lặng nơi con hẻm nhỏ, bài thơ Tình trắng của Kiên Giang – Hà Huy Hà: “Cần Thơ, ơi hỡi Cần Thơ/Bóng dáng ngày xanh phủ bụi mờ/Ai nhặt giùm tôi bao kỷ niệm” … Và thơ tôi, tuổi học trò: “Ai đặt tên em tự bao giờ/Người đời hai tiếng gọi Cần Thơ/Mỗi lúc đi xa ta nhớ quá/Gặp lại hình em tron...