Sản phẩm nông nghiệp mua ở Việt Nam rẻ nhưng bán ở thị trường
Trung Quốc rất đắt.
Hội Doanh nghiệp Trung Quốc (TQ)
tại TP.HCM trong buổi làm việc với lãnh đạo UBND TP Cần Thơ ngày 17-6 đã đề
nghị thành lập Trung tâm Giao dịch nông sản khu vực đồng bằng sông Cửu Long
(ĐBSCL) tọa lạc ở Cần Thơ.
Đây sẽ là nơi tập trung các sản
phẩm nông nghiệp, thủy sản và vật tư nông nghiệp (phân bón, máy móc...) khu vực
ĐBSCL để giao thương trong, ngoài nước.
Phía Hội Doanh nghiệp TQ tại
TP.HCM cho rằng lâu nay do không có đầu mối lớn nên doanh nghiệp TQ thường phải
mua nông sản thông qua thương lái. Điều đó khiến giá thành không ổn định, đôi
lúc mối quan hệ giữa doanh nghiệp TQ và người dân không tốt. Chưa hết, việc mua
phân tán, không có nơi tập trung nên sản phẩm bán ra ở TQ rất đắt nhưng mua ở
Việt Nam (VN) thì rẻ và nông dân VN không hưởng lợi nhiều do một phần lợi nhuận
rơi vào túi khâu trung gian.
Trước đề nghị nói trên, lãnh đạo
UBND TP Cần Thơ đã thống nhất và mọi chi tiết cụ thể sẽ được xúc tiến thêm
trong thời gian tới.
Nông sản
rất cần trung tâm giao dịch để kết nối cung cầu, giảm thiểu cảnh được mùa rớt
giá. Trong ảnh: Sơ chế thanh long xuất khẩu.
TQ muốn có trung tâm giao
dịch nông sản
Là chuyên gia hàng đầu trong nông
nghiệp, GS Võ Tòng Xuân nhận định đây là một đề xuất tốt. Nếu trung tâm giao
dịch hoạt động hiệu quả sẽ đảm bảo đầu ra cho nông sản vùng ĐBSCL. TQ từ xưa là
thị trường tiêu thụ nông sản lớn của VN, lý do dân đông, nhu cầu lương thực,
thực phẩm lớn vì vậy buộc phải nhập khẩu.
"Nếu thương lái, doanh nghiệp
TQ chịu "lộ mặt" giao dịch và kết nối trực tiếp, chắc chắn họ cũng
mua để về tiêu thụ ở nước họ chứ không đem đi bán ở đâu. Trung tâm giao dịch
này thành lập thì việc mua bán sẽ rõ ràng với giá cả ổn định" - GS Võ Tòng
Xuân nhận định.
Đặc biệt, theo ông Xuân, nếu mua
qua trung tâm giao dịch, chất lượng nông, thủy sản như trái cây, con tôm, cá sẽ
được cải thiện đáng kể. Nông dân nước ta sẽ chú ý đến việc bảo đảm chất lượng,
thương lái sẽ ít cửa làm bậy.
Trong khi đó, ông Trần Hữu Hiệp
- Vụ trưởng Vụ Kinh tế (Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ) nhận xét: "Việc thành lập
trung tâm giao dịch nông sản khu vực ĐBSCL đặt tại Cần Thơ là ý tưởng tốt.
Nhưng để ý tưởng thành hiện thực thì còn nhiều việc phải làm vì không chỉ doanh
nghiệp nước ngoài mà doanh nghiệp trong nước cũng cần chung tay vào cuộc, phải
có sự kết nối thực sự. Đồng thời, có trung tâm nhưng trung tâm này không chỉ
phục vụ Cần Thơ mà phải có tính kết nối với địa phương ở vùng ĐBSCL".
Ông Hiệp chỉ ra rằng thời gian
qua người nước ngoài vào VN thông qua thương lái tìm thu mua nông sản và đã xảy
ra tình trạng bất cập khiến phần thiệt thòi thuộc về nông dân. Ông Hiệp nói:
"Điểm yếu của nông sản ĐBSCL là thiếu kênh thu mua và bán, đặc biệt là thu
mua".
Cũng theo ông Hiệp, trung tâm
khi hình thành sẽ tạo kênh thông tin trao đổi về hàng hóa nông sản và tiến tới
là sàn giao dịch nông sản. Ở đây không hiểu theo nghĩa "thô" là san
lấp mặt bằng, xây chợ mà quan trọng đây là kênh mua bán hiện đại, là nơi thông
tin thị trường nông sản, kết nối người mua và người bán.
Tán đồng việc hình thành Trung tâm
Giao dịch nông sản khu vực ĐBSCL nhưng ông Hồ Văn Hùng - Giám đốc Trung tâm Xúc
tiến thương mại Vĩnh Long cho rằng: "Nếu trung tâm có pháp nhân, địa chỉ
kinh doanh rõ ràng, được cấp phép đầu tư và hoạt động theo quy định pháp luật
VN thì chúng tôi sẵn lòng ủng hộ. Đồng thời sẵn sàng kết nối giới thiệu doanh
nghiệp, hợp tác xã (HTX) sản xuất nông sản của địa phương tham gia để cung ứng
hàng hóa".
Vừa mừng vừa lo
Ở góc độ người sản xuất, ông Sơn
Văn Luận, Chủ nhiệm HTX khoai lang Bình Tân (huyện Bình Tân, Vĩnh Long), nói:
"Diện tích khoai lang của HTX trên 1.470 ha và đa phần đều bán qua thị
trường TQ. Có điều bà con không bán trực tiếp cho doanh nghiệp TQ mà bán qua
thương lái, giá cả lên xuống phụ thuộc hoàn toàn vào phía TQ. Thêm nữa, việc
mua bán qua thương lái nên chẳng có hóa đơn, chứng từ hay hợp đồng, rủi ro về
mặt pháp lý rất cao. Do vậy, nếu có trung tâm giao dịch và người mua có địa chỉ
rõ ràng, có đầy đủ pháp nhân thì bà con rất an tâm vì mua bán có hợp đồng đàng
hoàng".
Theo ông Luận, khi có trung tâm
giao dịch nông sản HTX có pháp nhân để giao dịch trực tiếp với doanh nghiệp TQ
thông qua đầu mối là trung tâm, từ đó giảm bớt thiệt thòi khi phải bán qua
trung gian. Đồng thời HTX có cơ hội nắm bắt thông tin về đối tác mua bán, thị
trường tiêu thụ, giá cả từ đó điều chỉnh sản xuất phù hợp với cung cầu.
Còn anh Nguyễn Công Trị, nông dân
trồng lúa ở huyện Thới Lai, TP Cần Thơ, chia sẻ tâm trạng vừa mừng vừa lo:
"Điều nông dân lo nhất là ai đứng ra làm đại diện cho nông dân thực hiện
giao dịch hợp đồng ký kết với doanh nghiệp TQ. Bởi ngay cả doanh nghiệp trong
nước có khi họ còn "xù" hợp đồng huống gì TQ. Nông dân biết nắm ai
khi bị thiệt hại quyền lợi" - ông Trị lo ngại.
Đại diện một hiệp hội xuất khẩu
nông sản cũng bày tỏ sự ủng hộ nhưng tỏ ra lo lắng: Lập rồi quản lý như thế
nào? Ai đứng ra quản? Bởi nếu để Hội Doanh nghiệp TQ tham gia quản lý, điều
hành giá thì nông sản Việt sẽ tiếp tục "phụ thuộc" vào TQ.
GS Xuân thì cho rằng cái lo lớn
nhất vẫn là lo cho người nông dân. Họ ít có kiến thức về pháp luật, do đó trung
tâm giao dịch cần có một đơn vị tư vấn về hợp đồng ký kết cho nông dân. Ngoài
ra, trung tâm này cần phải cập nhật thông tin thị trường, thông tin giá cả kịp
thời để khi giao dịch nông sản Việt có mức giá tốt nhất, người nông dân có lãi.
|
Doanh nghiệp Việt phải
biết hổ thẹn
Nông sản
Việt bị thương lái trong nước, thương lái TQ ép giá từ nhiều năm nay thì
chính doanh nghiệp VN phải hổ thẹn. Bởi vì họ quá dở trong việc tìm thị
trường, chỉ chăm chăm làm sao mua của nông dân với giá thấp.
Đấy
chính là cơ hội cho thương lái nước ngoài vào thu mua khiến nhiều doanh
nghiệp Việt nhiều lúc không có đủ nguyên liệu chế biến xuất khẩu, lúc thì lại
thừa. Có mấy doanh nghiệp trong nước chịu đứng ra bao tiêu sản phẩm cho bà
con nông dân đâu.
Vì vậy,
doanh nghiệp TQ đưa ra đề xuất thành lập trung tâm giao dịch nông sản sẽ là
lời cảnh báo cho doanh nghiệp trong nước về cách làm ăn với nông dân.
GS Võ Tòng Xuân
|
Theo
Pháp luật TPHCM
Nhận xét
Đăng nhận xét