Chuyển đến nội dung chính

Vì sao nông dân ngóc đầu không nổi?: Luẩn quẩn “cây - con”, “trồng - chặt”

Người dân cứ trồng, cứ nuôi rồi không biết bán cho ai. Thế là chặt, bỏ và sau đó lại trồng, lại nuôi khi thấy được giá. Ít ai thoát được vòng luẩn quẩn ấy

Thiếu chiến lược
Việt Nam luôn tự hào vì có nền nông nghiệp lâu đời với những nông dân sản xuất giỏi. Bằng chứng là sản lượng cây trồng, vật nuôi không ngừng được tăng cao theo kiểu “năm sau luôn tăng cao hơn năm trước”. Thế nhưng, có một thực tế là chẳng nước nào dám học hỏi kinh nghiệm của nông dân nước mình vì sản phẩm làm ra nhiều nhưng lại rất khó tiêu thụ. Trong khi đó, nhiều nông dân dám mạnh dạn đầu tư vào cây - con mới và được thị trường ưa chuộng với giá cao gấp nhiều lần nhưng không được ngân hàng hỗ trợ vốn vì sợ rủi ro.
Vấn đề ở đây là ngành nông nghiệp chưa có chiến lược sản xuất và tiêu thụ nông sản đối với mặt hàng chủ lực của quốc gia. Vì thế mà nông dân cứ nuôi, cứ trồng mà không biết bán cho ai, giá cả như thế nào và sản lượng bao nhiêu cho vừa. Trong khi đó, các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu cũng còn loay hoay trong việc chờ đối tác đặt hàng rồi mới đi thu gom nguyên liệu trong dân nên rất khó bảo đảm về mặt chất lượng cũng như xây dựng thương hiệu. Mặc dù nhà nước có nhiều chủ trương như DN xuất khẩu phải đầu tư vùng nguyên liệu để vừa bao tiêu sản phẩm cho nông dân vừa có chất lượng đồng đều trên thị trường nhưng đến thời điểm hiện tại thì số lượng DN tham gia vào chuỗi liên kết này lại rất ít.
Ngay cả khi Chính phủ chỉ đạo thực hiện việc thu mua tạm trữ lúa gạo cũng gặp khó vì theo thông tin mới nhất mà tôi biết được thì hiện các DN chỉ thu mua được khoảng 8%-10% sản lượng trong lúc nông dân đang thu hoạch rộ lúa đông xuân. Lý do không thể chối cãi được là vì các DN thường xuyên bị bí đầu ra.
TS Lê Văn Bảnh (Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL)

“Doanh nhân hóa” nông dân
Làm sao để nông dân ĐBSCL không phải tiếp tục mù mờ trong sản xuất, thiếu thông tin thị trường, thoát vòng luẩn quẩn “trồng cây gì, nuôi con gì”? Theo tôi, doanh nhân hóa nông dân là tư duy mới và là cuộc chuyển đổi căn bản.
Trong điều kiện kinh tế thị trường, nông dân không chỉ là những người lao động giỏi mà còn phải là người làm ăn giỏi; không chỉ biết làm ra nhiều nông sản mà còn phải biết làm ra nhiều lợi nhuận để làm giàu. Thực tế đòi hỏi cần có nhiều hơn nữa các cơ chế, chính sách hỗ trợ Tam nông và thực thi có hiệu quả. Nếu cứ lắt nhắt một ít chính sách trợ giúp tạm trữ, một ít trợ vốn, một vài dự án hỗ trợ khoa học kỹ thuật... có tính đối phó, theo đuôi thiệt hại như vừa qua thì không ăn thua. Nông dân cần được giải phóng gánh nặng bằng kiến thức của người kinh doanh.
Nông dân ĐBSCL cần được giải phóng bằng kiến thức của nhà kinh doanh, cần được đào tạo nghề thực chất hơn là phong trào, tập trung vào việc nâng cao giá trị sản xuất các ngành hàng chủ lực, mở rộng các ngành nghề phi nông nghiệp. Đó là cách thức giúp nông dân không chỉ đứng vững trên đồng ruộng mà còn có thể làm giàu từ làng quê của mình và cạnh tranh nông nghiệp toàn cầu.
Ông Trần Hữu Hiệp (Vụ trưởng Vụ Kinh tế, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ)

Mô hình nhiều, hiệu quả ít
Tổng kết năm 2014, tổng diện tích cây ăn quả cả nước đạt 843.700 ha, trong đó ĐBSCL chiếm 288.500 ha. Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre và nhiều tỉnh khác có chủng loại cây ăn quả rất đa dạng, nổi tiếng cả trong và ngoài nước như xoài cát Hòa Lộc, bưởi da xanh, bưởi Năm Roi, sầu riêng Ri 6, vú sữa Lò Rèn… Tuy nhiên, công tác quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh, tập trung của khu vực mới chỉ giới hạn ở một vài cây và một vài địa phương chưa phát huy được sức mạnh thật sự của vùng chuyên canh và sự liên kết vùng sản xuất hàng hóa. Tỉ lệ nông dân áp dụng thành công tiêu chuẩn GAP trong sản xuất rau quả còn thấp, dẫn đến chất lượng sản phẩm không đồng đều. Sự liên kết sản xuất giữa nông dân và DN vẫn còn nhiều bất cập. Nhiều dịch bệnh xảy ra do thâm canh, tăng vụ, tăng năng suất, tăng diện tích ồ ạt…
Chúng ta có nhiều mô hình sản xuất đạt tiêu chuẩn GAP nhưng mô hình này quá nhỏ, rải rác, sản lượng ít, chỉ có trong một giai đoạn nhất định trong năm và chưa liên kết được với DN lớn nên việc buôn bán chưa tăng lợi nhuận và bền vững như mong muốn.
Ở nước ta đã và đang thực hiện bảo hộ giống mới mang lại hiệu quả thiết thực cho nhà chọn giống và cho đất nước qua việc tăng hiệu quả sản xuất, tăng tính cạnh tranh qua độc quyền sản xuất và cung ứng, giảm thiểu việc mất giống, ăn cắp bản quyền giống. Thế nhưng, việc này chủ yếu thực hiện trong nước và việc chế tài chưa đủ mạnh để phát huy tác dụng.
TS Nguyễn Văn Hòa (Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam)
PHẠM CÔNG - THỐT NỐT ghi


Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

"Tính cách người Việt theo vùng miền"

Thảo luận về "Văn hoá & tính cách con người Việt theo vùng miền" trên  Trái tim Việt Nam online . Người bắc thường ăn nói nhẹ nhàng, kín đáo, thường hay suy nghĩ sâu xa. Người miền trung thì mọc mạc, chất phác lại hay có tính cục bộ. Người miền nam thì phóng khoáng cởi mở, dễ gần.Dân miền Bắc thường thể hiện mình qua lời nói, trong bất cứ tình huống nào họ cũng đều phải nói cho được. Dân miền Trung thường thể hiện mình qua thái độ, cử chỉ, còn miền Nam thì thể hiện qua phong cách. Nói chung dân Bắc-Trung-Nam đều diễn tuồng cả, cho nên lời nói lúc thì nhẹ nhàng điềm đạm, lúc lại gắt gỏng chua ngoa, thái độ có lúc thì đằm thắm, khi thì thì lại khinh bạc, phong cách thì có lúc phóng khoáng lúc lại dè dặt... Ấn tượng bên ngoài là như thế nhưng có khi bạn cũng thấy là chẳng ai tranh cãi lý luận lại người Trung, thái độ cử chỉ của dân Bắc cũng có thể khiến bạn dè chừng, và lời nói hay thái độ của dân Nam cũng khiến bạn chạy dài... Muốn kiểm chứng thì bạn cứ bỏ ra

ART NUDE PHOTOS của Dương Quốc Định

Quên những bộn bề lo toan giá vàng lên xuống, giá lúa, cá tra giảm, chuyện nhà khoa học phải nói dối ... để  ngắm ảnh các em xinh đẹp. Và nếu như kết quả nghiên cứu khoa học của một bà đầm Đức  là khoa học  (không như ta nói dối nhiều quá):  DÒM VÚ PHỤ NỮ TĂNG TUỔI THỌ     (Blog này đã từng có bài, nằm trong nhóm truy cập nhiều nhứt, có lẽ nhiều người đã luyện tập?) thì quý ông cũng nên tập thể dục con mắt một tí nhé. Xin mượn mấy tấm ảnh của nhà nhiếp ảnh Dương Quốc Định làm  dụng cụ luyện tập, ai có điều kiện thì xài hàng thật. Bộ sưu tập những bức ảnh khỏa thân và bán khỏa thân nghệ thuật của nhiếp ảnh gia trẻ Dương Quốc Định. Rất nhiều ảnh trong bộ sưu tập này đã đoạt những giải thưởng quốc tế uy tín. Cảm ơn tác giả đã chia sẻ tác phẩm trên internet. Mời bạn xem qua phần thể hiện bộ sưu tập trên PPS của chúng tôi. Link PPS:  http://vn.360plus.yahoo.com/nns-nguyennamson/article?new=1&mid=112 Chân dung Dương Quốc Định Dương Quốc Định  sinh năm 1967,

Phải dẹp bỏ '"quy định riêng"

   TRẦN HỮU HIỆP Báo Tuổi Trẻ - 30/08/2021 11:25 GMT+7 TTO - Nỗ lực của các địa phương để kiềm chế, đẩy lùi dịch bệnh là rất đáng ghi nhận, nhưng cách làm cứng nhắc, thiếu phối hợp, biểu hiện cục bộ địa phương gây chia cắt không gian vùng, làm tắc nghẽn lưu thông cần phải được dẹp bỏ. Xe chở hàng tại bến xe khách trung tâm TP Cần Thơ chờ làm thủ tục trung chuyển hoặc đổi tài xế sáng 26-8 - Ảnh: CHÍ CÔNG Mấy ngày qua, đã xảy ra tình trạng xe chở hàng ùn ứ ở cửa ngõ Cần Thơ. Giao thông "luồng xanh" bị ách tắc tại đầu mối giao thông quan trọng nhất của vùng ĐBSCL. Các địa phương phàn nàn, nhiều doanh nghiệp kêu than, hiệp hội ngành hàng bức xúc kêu cứu, kiến nghị tháo gỡ... "Quy định riêng" của TP Cần Thơ đối với hàng "quá cảnh", dù đã đảm bảo các yêu cầu chung về phòng dịch và được "thông chốt" khi qua các địa phương khác, nhưng khi vào địa bàn thành phố vẫn phải thực hiện các thủ tục khai báo trước với các sở ngành và buộc phải tập kết hàn