Dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm

NNVN   -Thứ Sáu, 06/07/2012, 9:37 (GMT+7)

Ông Huỳnh Thế Năng

An Giang là tỉnh có sản lượng lúa gần 3,9 triệu tấn/năm, đứng thứ nhì sau Kiên Giang và luôn có những sáng kiến mới lạ trong sản xuất nông nghiệp ở ĐBSCL, như: liên kết 4 nhà, cánh đồng mẫu lớn, làm giao thông nông thôn, và gần đây nhất là những khác biệt trong bộ tiêu chí xây dựng NTM. 

Ông Huỳnh Thế Năng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh An Giang trả lời phỏng vấn NNVN về những vấn đề nêu trên.

Xin ông cho biết xuất phát từ đâu An Giang luôn đưa ra được những sáng kiến hay và áp dụng khá thành công như việc liên kết 4 nhà hiện nay?

Tôi nói câu này, bạn đừng cười, vì câu trả lời rất đơn giản và có vẻ nghe rất quen thuộc nữa, đó là xuất phát từ tấm lòng đối với nông dân, nông thôn, cùng sự kiên trì và tinh thần “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm”, hay có thể nói, đó là dám chấp nhận rủi ro của nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh từ trước đổi mới đến nay; và xuất phát từ những trằn trọc về trách nhiệm và mang tính kế thừa sâu sắc, tính truyền thống giữa các thế hệ nối tiếp nhau cùng chí hướng.

Nếu chúng ta nhớ lại, trong giai đoạn đổi mới, An Giang đã đóng góp những sáng kiến và thực tiễn sáng tạo nối tiếp và làm tiền đề cho nhau như chỉ thị củng cố lại tập đoàn, liên tập đoàn, HTX nông nghiệp, giao đất và tập đoàn máy về cho đơn vị kinh tế tự chủ là nông hộ; cấp giấy quyền sử dụng đất, trước Luật Đất đai 1987, loại giấy trắng có giá trị làm thế chấp để được vay tín dụng phục vụ sản xuất, rồi hình thành Ngân hàng nông nghiệp thí điểm đầu tiên cho vay nông dân, rồi triển khai hệ thống khuyến nông toàn tỉnh đầu tiên trên cả nước, thí điểm Kho bạc Nhà nước đầu tiên,…và sau đó là hệ thống toàn quốc từ mô hình của An Giang.

Lịch sử là vậy, còn hiện tại thì sao thưa ông?

Theo khung chính sách của chương trình liên kết 4 nhà, trăn trở liên tục xung quanh câu chuyện tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, một thời gian khoảng 10 năm kể từ sau Quyết định 80 của Thủ tướng Chính phủ 2002, xung quanh việc làm sao phải trả lời câu hỏi thường trực của nông dân, làm sao Nhà nước giúp nông dân được cung ứng vật tư nông nghiệp đầu vào đầy đủ với giá cả tương đối ổn định, và chất lượng đảm bảo, và cùng với việc này là tiêu thụ sản phẩm với quyền định đoạt bán sản phẩm của nông dân ngày càng nâng cao?

Chấp nhận khẩu hiệu sáo rỗng nông dân là đồng minh chiến lược của giai cấp công nhân, lực lượng nòng cốt của Đảng, của cách mạng đến lúc nào đây, nếu không có cơ hội nào trả lời câu hỏi nêu trên một cách xác đáng?

Và vụ ĐX 2009-2010, cánh đồng mẫu lớn đầu tiên, diện tích hơn 1.000 ha ở xã Vĩnh Bình, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang được thực hiện bởi Cty CP BVTV An Giang. Tới vụ thứ 5, HT 2012 thì Cty BVTV An Giang đã có thêm tại huyện Thoại Sơn 1 mô hình; và các mô hình tương tự của Cty CP XNK An Giang tổng diện tích đã lên đến gần 10.000 ha.

Bây giờ từ thực tế tổ chức lại sản xuất lúa theo chuỗi giá trị theo mô hình ban đầu là cánh đồng mẫu lớn, đến nay thật sự là những cánh đồng lớn, không còn lý do để tồn tại chữ "mẫu" trong nó nữa. Có thể nói mô hình bắt đầu hình thành là cả quá trình nỗ lực của lòng tin, trên cơ sở hài hoà lợi ích và chia sẻ rủi ro của những người tham gia.

Bộ mặt nông thôn An Giang đang đổi mới từng ngày

Trong thời gian tới An Giang sẽ tiếp tục đột phá vào những khâu then chốt nào nữa để giải quyết tốt hơn việc chế biến, tiêu thụ hàng hóa cho nông dân?

An Giang xác định tổ chức lại sản xuất trong nông nghiệp trên các sản phẩm hàng hoá chính theo chuỗi giá trị như lúa, cá tra- basa, rau màu, gọi tắt là Mô hình cánh đồng lớn là hướng đột phá chủ đạo, nhằm đáp ứng 2 điều kiện kiên quyết của Mô hình: Một là, trả lời nghiêm túc câu hỏi của bà con nông dân, làm sao Nhà nước giúp nông dân có cung ứng vật tư nông nghiệp đầu vào đầy đủ với giá cả tương đối ổn định, và chất lượng đảm bảo, và cùng với việc này là tiêu thụ sản phẩm với quyền định đoạt bán của nông dân ngày càng nâng cao? Bằng chứng là một hợp đồng cung ứng và tiêu thụ sản phẩm từ đầu vụ giữa nông dân và doanh nghiệp, nó thật sự là hợp đồng lòng tin trên cơ sở đảm bảo của điều kiện thứ hai.

Hai là, thiết lập trên thực địa cụm dịch vụ lúa gạo đồng bộ nằm gần hoặc nằm trong cánh đồng lớn hay còn gọi là vùng nguyên liệu của cụm dịch vụ lúa gạo này đủ điều kiện trả lời câu hỏi trên. Điều này còn có một ý nghĩa khác, phân biệt sự khác biệt tổ chức mô hình theo chuỗi hoặc mô hình cánh đồng lớn khác với mô hình cánh đồng lớn chung chung thiếu các điều kiện tiên quyết chỉ có thể dẫn tới sự thất tín với nông dân trong tiêu thụ sản phẩm vì không có cơ sở đảm bảo cho lòng tin và cam kết tiêu thụ sản phẩm mà gần đây báo chí thường đưa tin.

Trên cơ sở sơ kết 5 vụ tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị lúa gạo theo mô hình cánh đồng lớn của Cty CP BVTV An Giang, Cty XNK An Giang tại đồng đất An Giang,… hay có thể nói rộng ra cho những doanh nghiệp kinh doanh lương thực thực hiện nghiêm các điều kiện của Nghị định 109-CP và Quyết định 63, 65 về đầu tư 4,0 triệu tấn kho tham gia xây dựng mô hình Cánh đồng lớn, và kiên trì vận động mở rộng xu thế phát triển đúng đắn này, song song với việc kêu gọi Chính phủ và Bộ ngành liên quan có chính sách thích đáng cho các doanh nghiệp và địa phương chủ trì xây dựng và phát triển, liên tục mở rộng chuỗi giá trị đã thành công.

Song song đó, tỉnh đang tiếp tục củng cố, điều chỉnh mô hình chuỗi giá trị cá tra Tafishco, của Cty Chế biến Thủy sản Thuận An; đã sơ kết Mô hình chuỗi rau màu xã Bình Thuỷ, Khánh Hoà, huyện Châu Phú của Cty Phát triển kinh tế Duyên hải thuộc Tập đoàn Satra,…Tất cả những theo đuổi trên đây bằng lòng tin và nghị lực phi thường của Đảng bộ và chính quyền An Giang theo khung chính sách liên kết 4 nhà, bằng mô hình chuỗi giá trị là khâu đột phá hướng đến sự phát triển nông nghiệp bền vững, tạo tiền đề cho cơ hội vượt lên của ngành nông nghiệp toàn tỉnh phát triển theo hướng ứng dụng công nghệ cao theo tinh thần Nghị quyết Tỉnh uỷ số 09-NQ/TU, ngày 27/6/2012.

Theo ông, An Giang cần có những bứt phá gì để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp?

Tôi thích câu hỏi này, nhưng nếu đặt ngược lại một chút thì hay hơn, An Giang đã nhìn thấy lợi thế của An Giang là gần như lợi thế của ĐBSCL, do vậy để bứt phá cho An Giang về thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp hay theo nghĩa rộng hơn phải tạo ra sự đồng thuận mang tính bứt phá của ĐBSCL, vấn đề này phải nên được nhìn nhận như sự bứt phá của bứt phá.

Sự thật là mấy năm gần đây lãnh đạo các tỉnh ĐBSCL qua nhiều kỳ MDEC (Diễn đàn Hợp tác kinh tế ĐBSCL) đã nhận ra mình là những người cùng hoàn cảnh và đang có những động lực mới trong thu hút đầu tư. Tập trung trên những mục tiêu chung để tạo ra sự bứt phá đó là: Liên kết vùng ĐBSCL để phát triển cơ sở hạ tầng chung làm động lực tháo gỡ nút thắt cho tăng trưởng nói chung, trong đó đặc biệt là thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông; và liên kết vùng tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị trên các sản phẩm hàng hoá chính cùng lợi thế, như lúa, cá tra-basa, tôm, rau màu và trái cây, từng bước ứng dụng công nghệ cao, trong đó có công nghệ quản lý chất lượng theo nhu cầu thị trường gắn với truy xuất nguồn gốc.

Cơ sở hạ tầng giao thông quan trọng là đường cho tàu lớn ra biển Đông, nghĩa là sớm thi công hoàn thành kênh Quan Chánh Bố và yêu cầu cơ bản trước mắt và lâu dài là khai thông cửa Định An cho tàu 20.000 tấn có thể qua lại trong mùa khô; cũng như xây dựng và đưa nhanh vào sử dụng cầu Cao Lãnh, Vàm Cống và tuyến cao tốc Trung Lương - Cần Thơ; sớm khởi công tuyến cao tốc Sóc Trăng - Cần Thơ - An Giang - Phnom Penh. Hoàn toàn là những đòi hỏi chung, không mang hoặc chứa đựng sự riêng tư nào cho từng tỉnh, dù trên thực tế các công trình đề xuất có đi qua tỉnh này, tỉnh nọ.

Các công trình cơ bản trên hình thành sẽ có tác động kép cho tăng trưởng ĐBSCL, giảm giá thành sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm nông sản hàng hoá chính và là cơ sở cho thu hút đầu tư nói chung, trong đó có thu hút đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp để tiếp tục phát huy lợi thế của ĐBSCL.

Xin cám ơn ông!