Ai quản “đầu vào” nông sản?

Trần Hiệp Thuỷ

(LĐ) - Số 220 - Thứ ba 24/09/2013 12:02

Uỷ ban Thương mại Hoa Kỳ vừa ra phán quyết không áp thuế chống trợ cấp tôm Việt Nam nhập khẩu vào nước này, “cởi trói” cho con tôm Việt khỏi quyết định bất công của Bộ Thương mại Mỹ.

Xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường nông sản (NS), tránh phụ thuộc vào những áp đặt của các quốc gia nhập khẩu là việc làm căn cơ, lâu dài để giải quyết “đầu ra”. Nhưng “làm sạch” “đầu vào” cho sản xuất các loại NS hiện nay cũng đang là đòi hỏi cấp bách. Nạn phân bón giả, vật tư nông nghiệp (NN) kém chất lượng hoành hành gây bức xúc lớn, đang rất cần một cơ chế quản lý chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Hội thảo về thị trường phân bón tổ chức tại TPHCM gần đây, nhiều ý kiến bức xúc trước nạn sản xuất, kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng. Các vụ vi phạm quy mô lớn hơn, xảy ra ở nhiều địa bàn, có nhiều đối tượng tham gia. Theo qui định, việc sản xuất các mặt hàng này là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Đơn vị sản xuất phải trải qua hàng chục thủ tục hành chính như xin giấy phép, khảo nghiệm, nghiệm thu, điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực, hệ thống quản lý chất lượng..., nhưng gần như khâu phân phối, lưu thông bán hàng đến người tiêu dùng bị buông lỏng. Nông dân dùng phân gì, loại thuốc bảo vệ thực vật hay chăn nuôi thú y nào, không phải theo “kê toa” của kỹ sư NN hay bác sĩ thú y mà theo hướng dẫn của chủ cửa hàng vật tư NN kiêm chủ nợ cung hàng đầu vụ, thu tiền cuối vụ.

Thực trạng đó được nhận diện là do thiếu cơ chế quản lý hiệu quả. Quy định xử phạt hiện hành đối với hành vi sản xuất, mua bán phân bón, vật tư NN, thuốc thú y chăn nuôi, thuỷ sản giả, kém chất lượng đã trở thành “chiếc áo pháp lý” quá chật. Để “may chiếc áo mới” cần có quy định mang tính bắt buộc, sử dụng các mặt hàng này phải được kê toa như loại dược phẩm trị bệnh, khắc phục tình trạng sử dụng tràn lan, hàng giả, kém chất lượng, ảnh hưởng năng suất, chất lượng sản phẩm, tổn hại lợi ích của nông dân và sức khỏe người tiêu dùng. Các “bác sĩ nông học” phải là những kỹ sư trồng trọt - chăn nuôi, kỹ thuật viên có trình độ nhất định làm nhiệm vụ hướng dẫn kỹ thuật, tư vấn cho nhà nông về kỹ thuật canh tác, phòng, trị bệnh cây trồng - vật nuôi; tránh được dịch bệnh lây lan, tạo ra sản phẩm NN sạch, mở đường cho nhiều NS vào siêu thị, xuất khẩu uy tín, làm NN có lãi. Những đòi nâng cao chất lượng “đầu vào” NS đang đặt ra yêu cầu bức thiết quản “đầu vào” NS sạch.