Để trung tâm nghiên cứu lúa tư nhân đầu tiên không phải là cuối cùng

Hữu Hiệp

Cty CP Bảo vệ thực vật An Giang (AGPPS) vừa khánh thành, đưa vào hoạt động Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp Định Thành (DT ARC) tại huyện Thoại Sơn (An Giang). Đây là trung tâm nghiên cứu lúa và giống cây trồng tư nhân đầu tiên ở Việt Nam.

Thu hoạch lúa ở ĐBSCL

DT ARC là công trình hợp tác gữa AGPPS với Syngenta - một tập đoàn đa quốc gia về nông dược, công nghệ sinh học và giống cây trồng. Syngenta sẽ đầu tư kinh phí xây dựng, vận hành...; chịu trách nhiệm tư vấn kỹ thuật, chuyển giao bí quyết công nghệ, cung cấp các giải pháp. AGPPS là đơn vị tiên phong xây dựng mô hình “Cánh đồng lúa lớn” - một đột phá vượt qua “chiếc áo chật” của sản xuất lúa nhỏ lẻ, manh mún. Theo đó, DT ARC đầu tư xây dựng hệ thống: Các labo thí nghiệm, phòng lưu giữ, bảo quản và trưng bày mẫu. Khu nhà lưới để kiểm tra trước khi đưa thí nghiệm ra ruộng, nuôi cấy côn trùng, bệnh, lai tạo giống, giữ cây đầu giồng, thanh lọc dòng, nuôi trồng cây cấy mô. Khu ruộng thí nghiệm cùng hệ thống tưới tiêu ...

Việc ra đời một trung tâm nghiên cứu giống lúa tư nhân đầu tiên tại vựa lúa  ĐBSCL là niềm tự hào. Nhưng quan trọng hơn là việc duy trì và cơ chế, chính sách vừa tạo điều kiện hỗ trợ, vừa khuyến khích, thúc đẩy mô hình này hoạt động có hiệu quả để trung tâm này không phải là trung tâm đầu tiên và duy nhất. Để phát huy hiệu quả, hoạt động của DT ARC cần liên kết, hợp tác chặt chẽ với Viện Lúa ĐBSCL - một cơ sở nghiên cứu giống lúa nổi tiếng trong nước và quen thuộc với nhiều quốc gia nhờ những đóng góp to lớn trong ngành lúa, gạo thế giới; hợp tác với Viện Nghiên cứu - Phát triển ĐBSCL (Trường ĐH Cần Thơ) - nơi hiện còn đang lưu trữ nguồn gen của hơn 2.000 giống lúa của vùng ĐBSCL; hợp tác với Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam và phối hợp tạo các vệ tinh bằng các CLB lúa giống, cây giống đang phát triển ở vùng ĐBSCL.

Việc phát triển và hoạt động hiệu quả của trung tâm nghiên cứu giống lúa và giống nông nghiệp tư nhân đòi hỏi phải rà soát và ban hành các cơ chế, chính sách khuyến khích mà ngay các trung tâm nghiên cứu giống lúa nhà nước hiện đang bị “mắc kẹt” như cơ chế bảo vệ “tác quyền lúa giống” bằng vật chất, gắn nghiên cứu với ứng dụng ... Mong rằng DT ARC đầu tiên ở Việt Nam không phải là duy nhất. 
Bài trên BÁO LAO ĐỘNG ngày 18-12-2012