Thanh Hoa
Báo Phụ Nữ - 19/07/2023
- 06:01
PNO -
Thuế VAT đang giảm 2% nhưng giá một số mặt hàng vẫn tăng. Trong các lý do để
tăng giá, có chi phí đầu vào, giá cả thế giới và nhiều tiểu thương còn lấy cả
lý do “lương cơ sở tăng”.
Mức
giảm ít, mức tăng nhiều
Chủ sạp tạp hóa Thiện
trong chợ An Đông (quận 5, TPHCM) cho biết, nhiều mặt hàng đang được giảm thuế
giá trị gia tăng (VAT) 2%. Ví dụ, giá nước mắm Đệ Nhị 22.000 đồng/chai giảm còn
20.900 đồng/chai, giá sữa hộp Vinamilk 32.000 đồng/lít nay còn 30.400 đồng/lít,
giá bột ngọt Ajinomoto, Vedan 35.000 đồng/gói 454g nay còn 33.300
đồng.
Tuy nhiên, mức giảm này
vẫn khá thấp so với mức tăng giá hàng hóa chung trong thời gian qua. Chẳng hạn,
từ giữa năm 2022 đến nay, sau nhiều lần điều chỉnh, giá bột ngọt có tổng mức
tăng 5.000 đồng/gói 454g nhưng nay chỉ giảm 1.700 đồng/gói. Từ đầu năm 2022 đến
nay, dầu ăn tăng giá 3-4 lần với tổng mức tăng từ 15.000-20.000 đồng/lít tùy
loại nhưng tổng mức giảm chỉ 3.500-8.000 đồng/lít, gồm giảm do chính sách giảm
VAT và do giá dầu ăn thế giới giảm.
Giá một số nhóm mặt hàng
hiện vẫn đang tăng dù đã được giảm VAT 2%. Nhân viên đại lý gạo Tuấn (đường An
Dương Vương, quận Bình Tân, TPHCM) cho biết, mấy tháng qua, giá gạo trong
nước liên tục tăng do nguồn cung sụt giảm, giá gạo xuất khẩu tăng. Năm 2022,
gạo loại thường có giá 11.500 đồng/kg; bước sang năm 2023, giá tăng lên 12.500
đồng/kg, sau đó lên 13.500 đồng/kg và hiện nay là 14.500 đồng/kg.
Chị Vân (tiểu thương chợ
Tân Định, quận 1, TPHCM) cho biết thêm, giá đường vẫn tăng. Cách đây vài ngày,
giá đường cát trắng Biên Hòa giảm 1.000 đồng/kg nhưng ngày 17/7 vừa qua lại
tăng thêm 1.000 đồng/kg nên vẫn ở mức 28.000 đồng/kg, ngang bằng giá dịp tết
Quý Mão 2023. Một số mặt hàng khô (đậu, hành, nấm…) cũng tăng giá rất cao do
xăng dầu không nằm trong danh mục được giảm VAT, giá vận chuyển không
giảm.
Có thể kể, vài ngày qua,
giá hành Bắc tăng thêm 20.000 đồng/kg, lên 85.000 đồng/kg, bằng giá lúc tết;
giá đậu đen tăng thêm gần 30.000 đồng/kg, lên 90.000 đồng/kg; giá các loại nấm
mèo tăng thêm 30.000 đồng/kg, lên 200.000 đồng/kg; giá nấm đông cô tăng 40.000
đồng/kg, lên 320.000 đồng/kg.
Tăng
lương phải đi kèm kiểm soát giá
Theo Nghị quyết
69/2022/QH15 của Quốc hội và Nghị định 24/2023/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày
1/7/2023, mức lương cơ sở của công chức, viên chức tăng từ 1,49 triệu đồng lên
1,8 triệu đồng/tháng, tương đương tăng 20,8%.
Phó giáo sư, tiến sĩ Ngô
Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính)
- cho hay, theo cơ chế thị trường, nếu lương cơ sở tăng 10% thì giá cả sẽ tăng
0,36%. Lương cơ sở tăng 20,8% thì nếu giá hàng hóa có tăng, cũng chỉ tăng trong
khoảng 0,72%, là mức tăng không đáng kể. Ví dụ, giá xăng 21.000 đồng/lít sẽ
tăng thêm có 151 đồng/lít.
Nhưng theo ông, trên
thực tế, giá những mặt hàng do thị trường quyết định luôn tăng gấp hàng chục
lần mức tăng lương cơ sở hay mức tăng giá xăng, giá điện: “Đây là tình trạng té
nước theo mưa, đòi hỏi cơ quan chức năng phải kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm.
Riêng với những mặt hàng do Nhà nước quản lý như giá xăng, dầu, điện, sách giáo
khoa… cần bám sát để kiểm soát chặt bởi giá của các mặt hàng luôn tác động lẫn
nhau”.
Tiến sĩ kinh tế Trần Hữu
Hiệp - Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch đồng bằng sông Cửu Long - nhận định, lương
là công cụ điều hành vĩ mô nhưng luôn gắn liền và có mối quan hệ chặt chẽ với
tác động vi mô như đời sống người dân, quản trị doanh nghiệp. Hiện nay, mức
tăng lương không theo kịp mức tăng giá hàng hóa.
“Cách điều hành tăng giá
“dồn cục” trong thời gian qua (giá xăng tăng, giá điện tăng, giá nước tăng, lãi
suất ngân hàng tăng…) đã làm cho giá dịch vụ, giá hàng hóa ngoài thị trường chỉ
có tăng chứ không giảm”. Tiến sĩ Trần Hữu Hiệp bày tỏ.
Theo ông, hiện nay, VAT
đang giảm 2% nhưng chính sách giảm thuế này chưa đem lại hiệu quả rõ rệt, chính
sách “bị rớt” ở các khâu trung gian, người tiêu dùng chưa hưởng lợi (nhiều hóa
đơn tính tiền không thể hiện yếu tố giảm thuế), cộng thêm sự tác động từ yếu tố
tăng lương cơ sở khiến giá hàng hóa rục rịch tăng. Ông đề nghị, chính sách tăng
tiền lương phải đi kèm với chính sách kiểm soát giá. Nếu buông lỏng vấn đề này
thì người tổn thương nhiều nhất vẫn là người lao động hưởng lương, người có thu
nhập thấp.
Còn theo phó giáo sư,
tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh - giảng viên Học viện Tài chính - việc tăng lương cơ
sở sẽ tác động đến giá hàng hóa do chi phí sản xuất, nhân công tăng lên. Tuy
nhiên, các chi phí này được bù trừ một phần nào do các doanh nghiệp đang được
giảm thuế đất và 36 loại phí. Chẳng hạn, việc giảm VAT 2% cũng làm cho giá bình
quân của thị trường giảm từ 1,5 - 1,7%. Mặc dù giá một số mặt hàng có tăng (như
giá gạo tăng do giá gạo thế giới tăng) nhưng nhìn chung, nhóm mặt hàng thiết
yếu như xăng, dầu, lương thực, thực phẩm đều giảm giá.
Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh
cũng cho rằng, nếu tính tổng phần trăm mức tăng lương, cộng với việc tăng giá
điện, giá nước, học phí… thì tổng mức lạm phát vẫn nằm trong giới hạn khoảng
3,3 - 3,4%, từ đó mức độ ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa không cao. Quan trọng
nhất là phải quản lý ngăn chặn tình trạng “té nước theo mưa” của các doanh
nghiệp, nhà phân phối, hộ kinh doanh.
Theo ông, Tổng cục Quản
lý thị trường (Bộ Công Thương), Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) phải phối hợp
với các địa phương để quản lý giá cả trên thị trường một cách sâu sát để buộc
các điểm bán phải niêm yết giá đúng với giá thực tế. Có như vậy, chính sách
tăng lương, giảm thuế, giảm phí, giảm lãi suất mới có ý nghĩa, mới phát huy
được hiệu quả cho quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế.
|
Ông Nguyễn
Nguyên Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương TPHCM: Không thể
lấy việc tăng lương làm lý do tăng giá hàng hóa Tình hình giá cả tại
các chợ truyền thống khác giá cả ở hệ thống phân phối hiện đại, thông thường
phụ thuộc vào lượng hàng hóa thương nhân chuẩn bị trong ngày và lượng khách
đến chợ mua sắm ở từng thời điểm. Tiểu thương thường đánh giá nhu cầu khách
hàng và nhập hàng đủ bán. Nếu sức mua chậm, bán ế thì tiểu thương giảm giá
bán huề vốn, thậm chí bán lỗ để đẩy hết hàng. Ngược lại, hàng còn ít mà khách
đông hay có khách hàng mới, không quen biết thì có tiểu thương sẽ nâng giá
bán, kiếm lời. Đó là tâm lý thường có ở người kinh doanh ở chợ, tùy thuộc vào
nhận thức, cách thức kinh doanh của mỗi người... Vì vậy, việc xác định
giá hàng hóa tăng tại chợ truyền thống rất khó; thông thường cơ quan thống
kê, ban quản lý chợ lấy giá hàng hóa ở một thời gian nhất định và điểm bán
nhất định, sẽ cho kết quả chính xác hơn thỉnh thoảng ghé chợ hỏi giá. Khi
nâng giá bán hàng hóa, chắc chắn người bán giải thích lý do này kia nhưng
không thuyết phục, có những lý do không đúng quy luật của thị trường. Như,
tăng lương không thể nào là lý do để tăng giá hàng hóa mà chỉ là “té nước
theo mưa”. Về nguyên tắc, tăng lương không làm tăng khung tiền, do đó không
có lý do gì tăng giá hàng hóa được. Sở ghi nhận thông tin này, sẽ trao đổi
lại với các quận, huyện tăng cường nắm thêm thông tin từ ban quản lý các chợ
về việc tăng giá hàng hóa để tính toán, tham mưu đề xuất cho thành phố. |
|
Các chương trình
khuyến mãi hỗ trợ cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng Theo Sở Công Thương
TPHCM, nhiều hoạt động kinh tế, nhất là xuất nhập khẩu từ đầu năm đến nay gặp
khó khăn do tác động bởi tình hình thế giới. Kim ngạch xuất khẩu của TPHCM 6
tháng đầu năm 2023 ước đạt 19,42 tỉ USD, giảm 22,4% so với cùng kỳ 2022. Để hỗ trợ các doanh
nghiệp đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa ở thị trường trong nước đồng thời giúp
người tiêu dùng tiếp cận với nguồn hàng tốt, giá rẻ, sở tiếp tục triển khai
chương trình khuyến mãi tập trung - Mùa mua sắm (Shopping Season) kéo dài
trong 3 tháng, từ ngày 15/6 - 15/9. Hoạt động này cũng góp phần thu hút khách
du lịch trong, ngoài nước đến thành phố tham quan, mua sắm. Sở Công Thương sẽ phối
hợp các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát chất lượng hàng hóa,
các chương trình khuyến mãi để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng, tạo
thương hiệu để xây dựng TPHCM trở thành điểm mua sắm. Nguyễn Cẩm |
Nhận xét
Đăng nhận xét