Chuyển đến nội dung chính

ĐÒI TÁC QUYỀN CHO CÂY LÚA

Bài trang 3. Báo Lao Động ngày 25-02-2012
Trần Hữu Hiệp
Tại buổi làm việc với Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ và Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu mới đây, TS. Lê Văn Bảnh, Viện trưởng viện lúa ĐBSCL (CLRRI) một lần nữa đề xuất cần có qui định bảo vệ quyền lợi tác giả giống lúa. Theo TS. Bảnh, vấn đề này đã được nêu ra cách đây 2 năm, tại các hội nghị toàn quốc và cấp vùng. Các vị lãnh đạo có trách nhiệm đều đồng tình, ủng hộ, nhưng cho đến nay “chưa có chuyển biến gì”.
Lúa thử nghiệm tại CLRRI 

Tác quyền cho cây lúa, tạo sao không?
Một nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ sáng tác đều được hưởng lợi bằng vật chất (ngoài giá trị tinh thần, nhân thân) từ “quyền tác giả”. Nhà khoa học – tác giả giống lúa hiện cũng rất cần được đãi ngộ tương xứng, hơn cả sự “quan tâm, chiếu cố” là việc thực thi pháp luật về Quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả đối với giống lúa. Họ xứng đáng được như vậy. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2010, tại Khoản 5, Điều 4 và các điều có liên quan qui định: tổ chức, cá nhân đối với giống cây trồng mới do mình chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển được hưởng quyền sở hữu, được chuyển giao quyền đối với giống cây trồng.

Thêm 7 triệu USD cho nghiên cứu giống lúa mới mỗi năm
Qui trình tạo ra một giống lúa mới thông thường mất vài năm năm, chi phí khoảng hơn 2 tỉ đồng (chưa kể giá trị chất xám của nhà khoa học, không tính được bằng tiền). Để được công nhận là giống quốc gia, cần nhiều hơn thế. Kỳ tích hạt gạo Việt Nam 25 năm qua vang xa trên thế giới mang dấu ấn sâu đậm của CLRRI. Nhiều thế hệ nhà khoa học của CLRRI đã âm thầm tạo ra 117 giống lúa mới. Viện đã chọn tạo được tập đoàn giống lúa dưới 90 ngày, đảm bảo năng suất, chất lượng, kháng sâu bệnh, chịu mặn (trước nguy cơ biến đổi khí hậu, nước biển dâng). Theo kết quả điều tra của Trung tâm giống cây trồng Trung ương, thì giống lúa của Viện đã chiếm 80% diện tích gieo trồng toàn vùng ĐBSCL và hơn 50% diện tích cả nước. Trong 10 giống lúa được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, CLRRI đóng góp 8/10 giống trong vùng ĐBSCL vả 5/10 giống đối với cả nước. Nhiều giống lúa đã được lan tỏa ra nhiều nước trên thế giới ở Châu Phi, Nam Á, Myanmar, Campuchia … mang tầm quốc tế. Bên cạnh việc chuyển giao các giống mới, hàng năm CLRRI còn sản xuất và cung ứng hàng trăm tấn giống siêu nguyên chủng, hàng ngàn tấn giống nguyên chủng và xác nhận đạt tiêu chuẩn, chất lượng, đưa tổng diện tích sản xuất lúa sử dụng giống đạt chuẩn của vùng ĐBSCL từ dưới 10% vào năm 1999 lên hơn 34% hiện nay. Nhờ nhóm giống lúa mới, giúp nông dân trong vùng tăng thêm vụ 3 với diện tích hơn 600 ngàn ha, sản lượng lúa tăng thêm khoảng 3 triệu tấn mội năm.
Nhiều chuyên gia của Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI) không khỏi trầm trồ, thán phục khi “mục sở thị” CLRRI “không thua kém gì IRRI”. Trong khi đó, CLRRI vẫn còn là một tổ chức nghiên cứu cấp vùng, chưa mang tầm quốc gia, kinh phí sự nghiệp nghiên cứu khoa học được ngân sách phân bổ hàng năm khoảng 10 tỉ đồng, chỉ bằng khoảng 3% tổng kinh phí sự nghiệp này của các đơn vị nghiên cứu trong ngành nông nghiệp (khoảng 300 tỉ đồng). Rõ ràng chưa tương xứng với đóng góp của nó. Mới đây, Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ đã có văn bản đề nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT thống nhất chủ trương nâng cấp Viện lúa ĐBSCL từ cấp vùng lên cấp quốc gia để được đầu tư tương xứng.         
Theo TS. Bảnh, nếu Viện lúa, tác giả các giống lúa được bảo hộ quyền tác giả, được “trả công” tương xứng họ bỏ ra, sẽ là kênh vốn nghiên cứu giống mới rất quan trọng. Theo tính toán của nhà khoa học này, chỉ cần trả tác quyền 1 USD/tấn gạo xuất khẩu (trị giá bình quân 500 USD/tấn), tương đương 0,2% giá bán gạo xuất khẩu. Nếu so với tiền tác quyền tương ứng của các tác giả đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật hay chủ sở hữu sản phẩm trí tuệ khác vào khoảng 5-10% giá bán, thì đó chỉ là khoản chi trả ít ỏi. Hàng năm nước ta xuất khẩu 7 triệu tấn gạo, thì Viện này sẽ được khoảng 7 triệu USD từ tiền tác quyền cho nghiên cứu giống mới. Nguồn này, đơn vị xuất khẩu gạo trả, không thu từ nông dân, vì Luật sở hữu trí tuệ qui định rõ, cho phép sử dụng giống cây trồng phục vụ nhu cầu cá nhân và phi thương mại, nhằm mục đích thử nghiệm …
Nhà khoa học đang đòi tác quyền cây lúa, không phải cho mình mà cho sự nghiệp nghiên cứu khoa học, một việc rất nên làm. Tác quyền giống lúa? Rất cần được thực thi, sao chưa được?


Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

"Tính cách người Việt theo vùng miền"

Thảo luận về "Văn hoá & tính cách con người Việt theo vùng miền" trên  Trái tim Việt Nam online . Người bắc thường ăn nói nhẹ nhàng, kín đáo, thường hay suy nghĩ sâu xa. Người miền trung thì mọc mạc, chất phác lại hay có tính cục bộ. Người miền nam thì phóng khoáng cởi mở, dễ gần.Dân miền Bắc thường thể hiện mình qua lời nói, trong bất cứ tình huống nào họ cũng đều phải nói cho được. Dân miền Trung thường thể hiện mình qua thái độ, cử chỉ, còn miền Nam thì thể hiện qua phong cách. Nói chung dân Bắc-Trung-Nam đều diễn tuồng cả, cho nên lời nói lúc thì nhẹ nhàng điềm đạm, lúc lại gắt gỏng chua ngoa, thái độ có lúc thì đằm thắm, khi thì thì lại khinh bạc, phong cách thì có lúc phóng khoáng lúc lại dè dặt... Ấn tượng bên ngoài là như thế nhưng có khi bạn cũng thấy là chẳng ai tranh cãi lý luận lại người Trung, thái độ cử chỉ của dân Bắc cũng có thể khiến bạn dè chừng, và lời nói hay thái độ của dân Nam cũng khiến bạn chạy dài... Muốn kiểm chứng thì bạn cứ bỏ ra

ART NUDE PHOTOS của Dương Quốc Định

Quên những bộn bề lo toan giá vàng lên xuống, giá lúa, cá tra giảm, chuyện nhà khoa học phải nói dối ... để  ngắm ảnh các em xinh đẹp. Và nếu như kết quả nghiên cứu khoa học của một bà đầm Đức  là khoa học  (không như ta nói dối nhiều quá):  DÒM VÚ PHỤ NỮ TĂNG TUỔI THỌ     (Blog này đã từng có bài, nằm trong nhóm truy cập nhiều nhứt, có lẽ nhiều người đã luyện tập?) thì quý ông cũng nên tập thể dục con mắt một tí nhé. Xin mượn mấy tấm ảnh của nhà nhiếp ảnh Dương Quốc Định làm  dụng cụ luyện tập, ai có điều kiện thì xài hàng thật. Bộ sưu tập những bức ảnh khỏa thân và bán khỏa thân nghệ thuật của nhiếp ảnh gia trẻ Dương Quốc Định. Rất nhiều ảnh trong bộ sưu tập này đã đoạt những giải thưởng quốc tế uy tín. Cảm ơn tác giả đã chia sẻ tác phẩm trên internet. Mời bạn xem qua phần thể hiện bộ sưu tập trên PPS của chúng tôi. Link PPS:  http://vn.360plus.yahoo.com/nns-nguyennamson/article?new=1&mid=112 Chân dung Dương Quốc Định Dương Quốc Định  sinh năm 1967,

Phải dẹp bỏ '"quy định riêng"

   TRẦN HỮU HIỆP Báo Tuổi Trẻ - 30/08/2021 11:25 GMT+7 TTO - Nỗ lực của các địa phương để kiềm chế, đẩy lùi dịch bệnh là rất đáng ghi nhận, nhưng cách làm cứng nhắc, thiếu phối hợp, biểu hiện cục bộ địa phương gây chia cắt không gian vùng, làm tắc nghẽn lưu thông cần phải được dẹp bỏ. Xe chở hàng tại bến xe khách trung tâm TP Cần Thơ chờ làm thủ tục trung chuyển hoặc đổi tài xế sáng 26-8 - Ảnh: CHÍ CÔNG Mấy ngày qua, đã xảy ra tình trạng xe chở hàng ùn ứ ở cửa ngõ Cần Thơ. Giao thông "luồng xanh" bị ách tắc tại đầu mối giao thông quan trọng nhất của vùng ĐBSCL. Các địa phương phàn nàn, nhiều doanh nghiệp kêu than, hiệp hội ngành hàng bức xúc kêu cứu, kiến nghị tháo gỡ... "Quy định riêng" của TP Cần Thơ đối với hàng "quá cảnh", dù đã đảm bảo các yêu cầu chung về phòng dịch và được "thông chốt" khi qua các địa phương khác, nhưng khi vào địa bàn thành phố vẫn phải thực hiện các thủ tục khai báo trước với các sở ngành và buộc phải tập kết hàn